Alles kan, behalve nucleair

Alles kan, behalve nucleair

‘De grootschalige inzet van ‘hernieuwbare’ energie, zoals wind, zon en biomassa, om ‘net-zero’ te bereiken, zal onvermijdelijk leiden tot massale vernietiging van natuur en milieu, met een zesvoudige toename van de milieuschade tegen 2050.’ Dit staat te lezen in een studie, gepubliceerd in Nature. (Bron)

 

Ondertussen zien wij, dat de aarde helemaal niet verschroeit, en zien we enkel een beleid dat niet meer terug wil of kan. Het heeft zich — al dan niet tegen beter weten in — vastgereden in een nachtmerrie, die geopolitiek catastrofaal uitdraait, als we er niet onmiddellijk mee stoppen. Als er sprake is van urgentie, dan is het ongetwijfeld dit!

 

“China, India, Rusland… weten dat het onzin is, en kijken toe hoe het Westen zichzelf vernietigt terwijl ze zich afvragen hoeveel goddelijk geluk ze hebben.”  
Richard Lindzen. 

Er staan ons inderdaad catastrofes te wachten, en de komende generaties zullen ons terecht veroordelen, omdat wij extremistisch milieuactivisme hebben laten begaan, en zij deze ontzettend dure en niet renderende investeringen zullen moeten betalen.

Trouwens investeringen waarin? 

• Systemen die niet eens goed zijn voor het klimaat én het milieu. 
• Systemen met een enorme ecologische voetafdruk. 

 

Alternatief prima, maar het moet wel werken, en dat doet het niet. Het plan is onuitvoerbaar, er is geen infrastructuur, we hebben geen opslagmogelijkheden, het hele plan is ontzettend duur en draait louter op subsidies. We stevenen af op een economische zelfmoord, en blijven achter met een gigantische afvalberg. De ‘hernieuwbare’ bronnen zijn op zich volkomen onstabiel, en rekenen op technologie, die nog niet eens bestaat. Pure Kafka.

 

Het uitvallen van het netwerk, in combinatie met de snel stijgende energieprijzen, zal uiteindelijk misschien wel leiden tot een politieke afrekening, maar we mogen het niet eens zo ver laten komen. Het wordt tijd om de verantwoordelijke politiekers, de windmakers — Eurocommissaris Frans Timmermans en de ministers Tinne Van der Straeten en Rob Jetten op kop — én de groene bureaucraten en ngo’s, voor een eerlijke (!) rechtbank te dagen, omdat ze het toestonden, en bewerkstelligden, dat de bestaande (milieu)wetgeving werd genegeerd of lichtzinnig aangepast.

 

— — —

 

Goed, je kan dan wel kritiek geven, maar zijn er dan alternatieven voor zon en wind? En hoe rendabel en realistisch zijn die? Die zijn er inderdaad, en worden effectief ook al gebruikt.

Als we kijken naar de cijfers, vrijgegeven door Elia, dan zien we, dat energie ook gewonnen wordt, uit gas, biogas en ‘andere’ waarin vermoedelijk ook kolen. Maar veruit het grootste deel aan energie wordt geleverd door de olifant in de kamer, de kernenergie. Vermoedelijk krullen er al een aantal tenen, maar we kunnen er niet om heen: kernenergie is nu eenmaal betrouwbaar, stabiel, investeringen zijn rond, er zijn quasi geen accidenten én het is veilig, gezien minutieus in de gaten gehouden. 

 

Er komt ook steeds meer draagvlak, zowel bij de bevolking als bij het beleid. Enkel een relatief kleine groep van activisten, blijft stokken in de wielen steken. Hiervoor baseren ze zich, volgens mij, op onrealistische fobieën, paranoia of onredelijke aanstellerij, u maakt het zelf maar uit. In elk geval: voor hen is nucleair onbespreekbaar. Einde discussie. Deze arrogante vorm van communicatie, hebben we nog al tegengekomen, niet?

 

Maar, om het nog een beetje uit elkaar te houden, ga ik daar in dit artikel voorlopig niet verder op in, wel in de volgende artikels. Eerst overloop ik de energievormen die we nog niet hebben gezien. 

 

Ik zou willen beginnen met, wat CO₂ betreft, wordt bestempeld als dé oer-boeman van alle kwaad: kolen. 

 

Misschien heeft u het ook al gemerkt, dat Duitsland daar opnieuw op inzet. Bij onze buren kan alles, mits het maar niet nucleair is. Nochtans lijkt ‘het koolmijnen’ mij niet bepaald de meest mens- en milieuvriendelijke industrie. Als we kijken naar het enorme aantal slachtoffers die er, onder de mijnwerkers, ooit zijn gevallen, dan komen kernrampen, wat dat betreft, zelfs niet in de buurt. 

Maar goed: stel dat het mijnen, op termijn, bijvoorbeeld wel vriendelijker kan — voor mijn part met robots of weet ik veel — kunnen we het dan een kans geven?

 

Ook China en India zetten momenteel blijkbaar sterk in op kolen- en kerncentrales. (Bron) Als alle geplande bouw voltooid is, telt China meer dan 3.500 kolencentrales. In de eerste drie maanden van 2023 werden meer nieuwe kolencentrales goedgekeurd dan in heel 2021. Peking blijft de capaciteit voor de opwekking van fossiele brandstoffen snel uitbreiden, in een poging om een betrouwbare elektriciteitsvoorziening te garanderen, en de lokale economische ontwikkeling te stimuleren. Als ik dat lees, dan twijfel ik al niet meer: die zijn niet van plan om maximaal in te zetten op ‘hernieuwbaar’.

 

Toch zijn er stemmen die kolen en kolencentrales — als onderdeel van een mix met andere energiebronnen — wel zien zitten als een optie, toch zeker in vergelijking met de populaire, en al zeker helemaal niet klimaat- en milieuvriendelijke, ‘hernieuwbaren’. 

 

Veel van de milieuproblemen van kolen zou men betrekkelijk makkelijk kunnen oplossen, zo blijkt. De uitstoot van CO₂ blijft uiteraard een controversieel punt, maar ook daar bestaan oplossingen voor. Het zou namelijk ‘gemakkelijk’ kunnen worden afgevangen en opgeslagen. Voor wat het is…

 

Hieronder ziet u een afbeelding van de Essent kolencentrale in de Eemshaven. Die heeft een capaciteit van 1500 MW en levert daarmee, onafhankelijk van weer en wind, meer energie dan 2000 windmolens. Dit heeft in elk geval toch al veel minder impact op natuur en landschap, dan zon en wind, lijkt me. Alleen al wat betreft de ingenomen ruimte …

Om de klimaattransitie in goede banen te leiden, los te komen van Russisch gas, en toch niet te moeten gaan voor kernenergie, werd ook de optie schaliegas terug boven gehaald. Letterlijk dan. Miljarden kubieke meter extra LNG komt binnen vanuit de VS. Dat zal trouwens niet volstaan en is nog altijd maar een derde van wat Rusland leverde. En los van het feit, dat Amerika het tempo van winning nooit zal kunnen volhouden, kan je er van op aan, dat dit ook een collaps zal geven van het monetair systeem. 

 

Schaliegas is gas dat het brongesteente niet heeft verlaten, maar opgesloten zit in het rotsmateriaal zelf. Het winnen gebeurt via de zeer omstreden ‘hydraulic fracking’. 

 

De techniek bestaat erin leisteen-formaties open te breken, door middel van ondergrondse explosies, waarna, onder grote kracht, water door de boorschachten wordt geperst. Dit mengsel van water en zware chemicaliën dwingt het gas naar boven, waar het wordt opgevangen of gecondenseerd. Maar de ontginning is bijzonder destructief voor het milieu, en uiterst toxisch, omdat het alle grond- en drinkwaterlagen contamineert met chemicaliën en vrijgekomen molecules. 

 

In een groot land als Amerika wordt het eufemistisch aanzien als ‘nogal meevallen’, maar dan ga je om te beginnen al voorbij, aan de vergiftiging van de plaatselijke boerengemeenschap, en hun veeteelt (onder meer door ondrinkbaar putwater). De mens is blijkbaar niet langer onderdeel van de biodiversiteit.

 

Maar ook voor de ’klassieke’ biodiversiteit is dit niet bepaald de beste keuze. In dit artikel las ik dat in Ohio (2014) de volledige waterfauna van een nabijgelegen kreek vernietigd werd door de weggelekte chemicaliën, na een explosie van een schaliegas-bron: het wateroppervlak was bezaaid met ruim 70.000 dode vissen, kikkers en salamanders.

 

Schaliegas zou trouwens ook op de meest waanzinnige plaatsen aan de oppervlakte komen, zelfs uit de waterkranen! In Pennsylvania ontdekten de inwoners tot hun verbijstering dat ze hun drinkwater gewoon in brand  konden steken. Het ontsnapte schaliegas was samen met de drinkwaterwinning mee naar boven gekomen. Zo krijgt ‘geef gas’ ineens een andere dimensie.

 

Nee, ernstig. Doordat ontginning zo risicovol is, zijn er ook ontelbaar veel dodelijke accidenten, naast grondverzakkingen en aardbevingen … Tussen 2003 en 2013 vielen in de VS 1.189 doden door ongelukken bij olie- en gasontginning, een stijging met maar liefst 27%, vooral te wijten aan de toegenomen schaliegas-ontginningen. Besluit …

 

Foto: Explosie van een boorput in Oklahoma, 2018.

Over naar biomassa. Het kan zijn, dat ú er iets van begrijpt, maar als ík een promotiesite voor biomassa doorloop, zoals deze, dan slaan mijn stoppen door. Ik denk dan alleen nog: ‘wie krijgt dit soort onzin verkocht?’ Waar gaat het over?

Om de wiebel-stroom paradox op te lossen vonden de ‘natuur- en klimaatverdedigers’ er niets beter op, dan (oer)bossen op te stoken. Hiermee stoot je uiteraard ook CO₂ uit, maar dat moest, door een boekhoudkundige afspraak met Europa, niet worden gerapporteerd! Het Europees Recht kwalificeert de verbranding van biomassa als hernieuwbare energieproductie! Herkenbaar?

 

Biomassa vertegenwoordigt nog steeds een aanzienlijk deel van “groene elektriciteitsenergie’:
het aandeel van energie uit biomassa is groter dan dat uit wind en zon samen, en de Europese Commissie noemt biomassa zelfs “de belangrijkste bron van energie”. 

 

Het hout wordt in onze contreien opgestookt in biomassa-centrales, nadat het is verscheept vanaf de andere kant van de wereld ( VS, Siberië, Chili, Canada, …). Rijen vrachtwagens rijden af en aan om al dat hout aan te voeren. Een regelrechte schande en groene hypocrisie. Eerst eisten de klimaatactivisten een verbod op open haarden en houtkachels, daarna eisten ze de bouw van biomassa-centrales. 

 

Verschillende EU-landen smukken hun nationale statistieken trouwens op, door brandhout op te nemen in de hernieuwbare energiecijfers. Het energieverbruik van biomassa is sinds 1990 in de hele EU dan ook meer dan verdubbeld. 

 

Gelukkig stelt ook Vlaams minister van Energie Zuhal Demir zich vragen bij die Europese Fit For 55-truc. Zij argumenteert terecht : “Als we extra bossen in Vlaanderen beschermen, en planten, dan kunnen we toch moeilijk toestaan, dat de taiga in Rusland wordt kaal gekapt, om in onze achtertuin op te stoken.” 

 

— — —

 

Om bij ‘bio’ te blijven (What’s in a name … ): biobrandstoffen.

Op wereldschaal, is behoorlijk veel akkerland overgeheveld, van voedselproductie, naar de productie van grondstoffen voor biobrandstoffen, vooral voor auto's en vrachtwagens. Men schat, afhankelijk van de bron, tussen de 2,5% en 4%. 

 

Met ongeveer 30% van de wereldproductie is Brazilië een van 's werelds grootste producenten van die biobrandstoffen, voornamelijk uit suikerriet. De stijgende vraag hiernaar is een van de vele redenen waarom grote stukken Amazone-regenwoud worden gekapt en verbrand, om plaats te maken voor meer landbouwgrond, voor biobrandstoffen. 

 

Dit is een regelrechte schande, op het moment dat, in de 21e eeuw, naar schatting negen miljoen mensen per jaar sterven aan ondervoeding, en honger gerelateerde ziekten, waaronder ongeveer 3,1 miljoen kinderen - elke tien seconden één. 

 

De hoofdeconoom van de Wereldbank acht het overschakelen op biobrandstoffen voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor de stijging van de voedselprijzen, en zelfs het IPCC heeft toegegeven dat biobrandstoffen de armen in de wereld schaden. Ik citeer: 

 

‘De toenemende vraag naar biobrandstoffen verschuift land van voedselproductie naar brandstofproductie, waardoor de voedselprijzen onevenredig kunnen stijgen, wat de armen onevenredig treft.’

 

— — —

 

Dus u merkt het. Alles wordt uit de kast gehaald om toch maar niet terug te moeten vallen op de ‘onveilige kernenergie’. Wat het uiteindelijke resultaat kan zijn, van die keuze, tracht ik te verduidelijken aan de hand van drie praktische voorbeelden bij onze ‘buurlanden’, met name het Verenigd Koninkrijk, Finland en Duitsland. Om te beginnen het VK.

 

De National Grid, de Britse beheerder van het hoogspanningsnet, betaalt huishoudens momenteel, om minder elektriciteit te gebruiken. (Bron). Ik denk dat het water hun stilaan aan de lippen staat, zelfs zonder zeespiegelstijging, want ze staan er inderdaad niet bepaald rooskleurig voor. En het is nog maar de vraag of wij het zoveel beter doen. 

 

Eens de geplande sluitingen van kernenergie en de geleidelijke afschaffing van gas, olie en steenkool, tegen 2035, is doorgevoerd, kijkt men in het VK aan tegen een tekort van 43,6 GW, het equivalent van 17 kerncentrales. Bij het huidige bouwtempo zou het meer dan een eeuw duren om die verloren gegane productie te vervangen. 

 

Maar niet alleen dat. Dit hallucinante scenario is gebaseerd op de ‘huidige piekvraag’. En je moet geen hogere studies gedaan hebben om te zien, dat die piekvraag in 2035 een aanzienlijk stuk hoger zal liggen. 

De regering subsidieert momenteel immers de uitrol van elektrische warmtepompen, en is van plan de verkoop van aardgasketels tegen 2035 te verbieden. Onderzoekers van University College London hebben het gecombineerd effect gemodelleerd, van de invoering van die warmtepompen, mét het effect van elektrische voertuigen. Prognoses zijn voor dit laatste wel moeilijk en zeer speculatief.

 

‘Het kan zijn dat Britse automobilisten, door het lithium-tekort en de stijgende elektriciteitskosten, ertoe worden aangezet, om hun Cubaanse tegenhangers na te doen: voortdurend oude auto’s opknappen. Het zou ook kunnen dat de sluiting van tankstations, een tekort aan monteurs en overheidsstimulansen hun beslissing in de andere richting duwen.’

 

Tellen we het effect van die eCars op, bij het effect van de warmtepompen, dan komen we aan een gestegen piekvraag tot minstens 84 GW, of het equivalent van 27 Hinckley kerncentrales. Denkt u dat we die in 12 jaar kunnen bouwen? 

 

Even terzijde: 

Je zou kunnen denken, dat het uitschakelen van 73% van het net, én tegelijk iedereen dwingen om elektrische boilers en auto’s te kopen, niet het soort besluiten zijn die een politicus in een opwelling, of alleen omwille van een persbericht, neemt. De auteur heeft zich de vraag gesteld, die iedereen zich zou stellen:  ‘Er bestaat daar hopelijk toch een plan voor?’ Na uitgebreid onderzoek moest hij echter — tot zijn verbijstering — vaststellen dat dit er inderdaad niet was! U kan zijn verslag hier lezen.

 

Dat het ook anders kan zien we in Finland. Daar was kernenergie al in 2021 goed voor een derde van de totale elektriciteitsopwekking. Maar op 20 mei 2023 stelde het land nog een derde, nieuwe, reactorblok in werking, Olkiluoto 3. 

 

De bouw had 15 jaar geduurd en de centrale is dan ook een van de grootste kerncentrales in de wereld. Gevolg: de Finnen betalen nu 75% minder voor hun elektriciteit. Goed geïnvesteerd lijkt me.

 

En toch wil men niet toegeven aan kernenergie, met alle gevolgen van dien. Zo ook in Duitsland. Ook onze oosterburen hebben zich namelijk — onder invloed van de Grünen — ontpopt als gangmaker van de energietransitie, zonder kernreactoren.

 

Bondskanselier Olaf Scholz kondigde laatste nog — in een interview met de krant Welt am Sonntag (februari 2023) — een landelijke versnelling aan, in het uitrollen van wind- en zonne-energie. Dat er een energiecrisis was daar kon hij niet omheen, maar die was naar zijn zeggen veroorzaakt door de oorlog in Oekraïne. Is die dan ineens gestart in 2021? Al in december van dat jaar werd immers al een uitbreiding aangekondigd van de gasgestookte elektriciteitscentrale om, zoals in een artikel van Climategate staat, ‘de uitbreiding van hernieuwbare energie überhaupt mogelijk te maken.’ 

 

In mei ’23, werden alle resterende kernreactoren uitgeschakeld — inclusief de wereldkampioenen Grohnde en Isar 2. Het land ging liever over op het importeren van (veel) kernelektriciteit uit de deels zeer oude Franse reactoren. Begrijpt u deze logica?

 

De gevoerde politiek blijkt onmiddellijk concrete gevolgen te hebben (en gevaren in te houden). Duitsland blijft, na Denemarken — nog zo’n windmolenpretpark — koploper met de hoogste elektriciteitsprijzen ter wereld. Zonder back-up energiecentrales stort de Duitse stroomvoorziening tijdens periodes van Dunkelflaute in, iets wat gemakkelijk een paar weken kan duren. 

 

Volgens het Bundesnetzagentur moeten er ongeveer 40-50 nieuwe gascentrales gebouwd worden om de voorzieningszekerheid te waarborgen. Zoals staat in het rapport van het Federaal Netwerkagentschap, kan de stroomvoorziening, de komende jaren, alleen gegarandeerd worden mits de import uit Frankrijk, Tsjechië en Polen toeneemt, en mits industriële en particuliere verbruikers op elk moment kunnen worden uitgeschakeld. Dit is een indrukwekkende nieuwe definitie van voorzieningszekerheid.

 

Dat betekent bv. dat laadstations voor e-auto’s, bij een tekort, alleen een actieradius van 50 km mogen toelaten. Wel onvoorstelbaar als je weet dat de energietransitie al symptomen van falen vertoont met amper 2% doelrealisatie. U leest het goed: met nog maar 2% van de omschakeling naar eCars gehaald, zijn er nu al problemen.

 

De burger is blijkbaar erg tolerant en geduldig - aan zijn bijdrage zal het niet liggen. De Duitse consument moet maar liefst acht verschillende kassa’s passeren: een concessieheffing, netkosten, elektriciteitsbelasting, een toeslag voor hernieuwbare energie, een offshore netvergoeding, een warmtekracht-koppelingsheffing en een vergoeding voor huidige flexibiliteit met daarbovenop natuurlijk nog de btw. Al deze verschillende en fantasierijke kosten zijn bijna elk jaar toegenomen. 

 

Door al deze extra kosten zijn de energieprijzen in Duitsland de afgelopen 15 jaar met 68% gestegen en naar schatting leeft meer dan 17% van de Duitse huishoudens in 'energiearmoede' — met niet voldoende inkomen om hun huis goed te verwarmen. Niet bepaald een succes, dacht ik. 

 

Ik zou zeggen: laat ons niet langer rond de hete brij blijven draaien. Misschien moeten we eindelijk toch eens afgaan op de olifant in de kamer, de kernenergie. In de volgende ‘set’ artikels zal ik het daar over hebben, met aansluitend de thorium gesmolten zout reactor. Een mondvol, maar wel bijzonder.